Het coronavaccin: Vergeet de OR niet bij de aanpassing van uw arbobeleid
In dit tweede deel van de blogreeks staan wij stil bij de plicht van de werkgever om te zorgen voor een veilige werkomgeving.
In dit tweede deel van de blogreeks staan wij stil bij de plicht van de werkgever om te zorgen voor een veilige werkomgeving.
In deel 1 van onze blogreeks hebben wij stil gestaan bij de vraag of werknemers verplicht kunnen worden zich te laten vaccineren. Tevens hebben wij gekeken naar de mogelijke gevolgen wanneer een vaccin wordt geweigerd. In dit tweede deel staan wij stil bij de plicht van de werkgever om te zorgen voor een veilige werkomgeving. Wij zullen daarbij ingaan op het door een werkgever verplicht gevoerde arbobeleid en de rol daarbij van de OR.
U heeft als werkgever jegens uw werknemers een zorgplicht. Op basis van deze zorgplicht dient u, kort gezegd, te zorgen voor een veilige werkomgeving. Hieronder valt ook het nemen van maatregelen en het treffen van voorzieningen om besmetting met het Coronavirus te voorkomen.
De wet zegt dat de werkgever zodanige maatregelen moet treffen als redelijkerwijs nodig is om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt. Aan deze zorgplicht worden hoge eisen gesteld. Is de zorgplicht geschonden, dan zal een werkgever aansprakelijk zijn voor de schade die de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden heeft geleden.
Om aan de zorgplicht te voldoen, zal u ten minste moeten voldoen aan de eisen die de arbeidsomstandighedenwetgeving stelt. In de eerste plaats is hierbij artikel 3 van de Arbeidsomstandighedenwet relevant, waarin geregeld is dat de werkgever dient te zorgen voor de veiligheid en de gezondheid van de werknemers inzake alle met de arbeid verbonden aspecten en dat de werkgever daartoe een beleid moet voeren dat is gericht op zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden. Met andere woorden: u bent verplicht om een gedegen arbobeleid te voeren binnen uw onderneming.
De zorgplicht van de werkgever is voor de bescherming tegen risico’s van biologische agentia (verschillende micro-organismen, zoals het coronavirus) nader uitgewerkt in het Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit). In dit besluit zijn de verschillende agentia ingedeeld in vier risicocategorieën. SARS-CoV-2, het coronavirus dat het ziektebeeld Covid-19 veroorzaakt, wordt geclassificeerd in categorie 3. Deze classificatie betekent dat het een virus is dat bij de mens een ernstige ziekte kan veroorzaken en een groot gevaar voor de veiligheid en de gezondheid van de werknemers kan opleveren en waarvan er een kans is dat het zich onder de bevolking verspreidt.
Het Arbobesluit bepaalt bij een classificatie in de categorieën 2, 3 of 4 onder meer:
“Voor zover mogelijk worden aan iedere werknemer die nog niet immuun is voor de biologische agentia waaraan hij is of kan worden blootgesteld, doeltreffende vaccins ter beschikking gesteld.”
Verder regelt het Arbobesluit algemene uitgangspunten over de inrichting van werkplaatsen. Nu dit artikel niet specifiek betrekking heeft op de huidige situatie, is zeer recent een tijdelijke en specifieke bepaling aan artikel 3.2 Arbobesluit toegevoegd. Dit (tijdelijke) artikel 3.2a regelt de verplichting van de werkgever bij het nemen van maatregelen of voorzieningen in het kader van het coronavirus. Welke maatregelen een werkgever moet nemen, hangt sterk af van de vraag wat ter plaatste nodig is om werknemers voldoende te beschermen. Tot de noodzakelijke maatregelen horen in ieder geval:
Een goed arbobeleid houdt in ieder geval in dat er binnen uw bedrijf een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is uitgevoerd. Deze RI&E vormt de basis voor het arbobeleid binnen uw bedrijf. Het opstellen van een RI&E is niet vrijblijvend, maar volgens de Arbowet een verplicht onderdeel van een goed arbobeleid. In deze RI&E staat welke risico’s het werk voor de werknemers met zich meebrengt.
Als de arbeidsomstandigheden wijzigen dient ook de RI&E aangepast te worden. Het coronavirus maakt dat de arbeidsomstandigheden wijzigen. Niet alleen vanwege de besmettingsrisico’s, maar ook vanwege het op grote schaal thuiswerken. Deze gewijzigde omstandigheden, maar zeker ook de start van het vaccineren in Nederland, maken dat u er verstandig aan doet om uw RI&E nog eens onder de loep te nemen. In deze RI&E dient u de risico’s van blootstelling aan het Coronavirus te beoordelen en tevens zal gekeken moeten worden naar maatregelen die erop gericht zijn om verspreiding zoveel mogelijk te voorkomen. Daarnaast kan een vaccinatiebeleid (niet te verwarren met de vaccinatieplicht waarover wij in onze eerste blog hebben geschreven) onderdeel van deze RI&E zijn. Dit laatste is zeker aan de orde waar extra risico’s zijn door beroepsmatige blootstelling en/ of gewerkt wordt met kwetsbaren en ouderen. Als uit de RI&E blijkt dat er risico’s bestaan voor de gezondheid van werknemers terwijl er effectieve inentingen in Nederland beschikbaar zijn, dan bent u verplicht een vaccinatie aan te bieden, zo volgt uit hetgeen hierboven geciteerd is uit het Arbobesluit. Deze plicht geldt uiteraard niet indien, zoals nu aan de orde, vaccinaties door de overheid worden aangeboden.
Het is belangrijk dat de werkgever en de ondernemingsraad (OR) elkaar weten te vinden in deze tijd waar het coronavirus ons leven aanzienlijk beheerst. De OR heeft zelfs een wettelijke zorgplicht rond arbeidsomstandigheden in de organisatie. Het is dan ook in zijn algemeenheid van belang dat er tussen werkgever en OR een goed en gedegen overleg plaatsvindt over de maatregelen die de werkgever in de organisatie wil nemen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de te nemen hygiënemaatregelen, gevolgen voor werknemers die noodgedwongen thuiszitten, etc.
Daarnaast is het opstellen, aanpassen en/of wijzigen van uw RI&E een regeling op het gebied van de arbeidsomstandigheden. Dit betekent dat de OR instemmingsrecht heeft, op grond van artikel 27 WOR, wanneer u uw RI&E – al dan niet noodgedwongen – dient aan te passen. Betrek de OR tijdig bij de aanpassing van uw arbeidsbeleid, laat de OR meedenken en vergeet uiteraard niet tijdig een officieel instemmingsverzoek te doen.
In deze blogreeks gaan wij uitgebreid in op diverse onderwerpen die voor werkgever en werknemer van belang zijn met betrekking tot de vaccinatie tegen het Coronavirus:
Mochten er hier nog vragen of onduidelijkheden over zijn, neem dan gerust contact met ons op. Op die manier kunnen uw problemen snel(ler) worden opgelost, of zelfs worden voorkomen. Dat noemen wij Service van Nu.
Indien u periodiek op de hoogte gehouden wil worden van arbeidsrechtelijke actualiteiten en andere "Wijsheden van Nu", schrijf u dan hier in voor onze nieuwsbrief.
© 2024 Advocaten van Nu